Onze Noorderburen organiseren het Songfestival na een overwinning in 2019. In deze reeks honoreren we dat wapenfeit door elke Nederlandse Achtbaan te koppelen aan de Nederlandse Songfestivalinzending die de coaster al dan niet op ‘de rails’ geschreven staat. In vijf weken werken we op van flop- naar topcoasters.

Het Eurovisiesongfestival lijkt op het eerste zicht weinig van doen te hebben met pretparken. Het eerste is een wedstrijd in memorabele performance die sinds 1956 eens per jaar wordt uitgezonden vanuit wisselende locaties. Het tweede betreft in essentie uit de hand gelopen speeltuinen die onder invloed van de opening van het eerste Disneyland in 1955 ook vaker op een thematische beleving gingen inzetten. Anders dan het Songfestival reist een pret- of themapark doorgaans niet rond en is het heel wat meer dagen per jaar operationeel. Toch bieden beide vormen van entertainment een gelijkaardige vorm van plezier. Ze laten je toe even te ontsnappen uit de dagelijkse sleur en dompelen je onder in een andere wereld. Het is escapisme eerste klas.

Omdat wij gulzig aangelegd zijn en combineren altijd interessanter vinden dan kiezen besloten wij beide werelden te verenigen. Een achtbaanbeleving krijgt daardoor voor een kleine groep van connaisseurs een extra Songfestivaldimensie. Bovendien halen we heel wat Nederlandse inzendingen permanent van onder het stof door waar mogelijk het huwelijk voor eeuwig te vermelden in onze Parkgids. We rangschikten de Nederlandse coasters van slecht naar goed op basis van de goede smaak en de expertise van ons team en koppelden aansluitend op nog meer arbitraire wijze de Songfestivalnummers aan de banen van Oranje. In 'de lijst' linken we door naar on- of offride videomateriaal en een te beluisteren versie op YouTube. Voor de meerwaardezoeker linken we in 'de verantwoording' ook door naar stilstaand beeldmateriaal en een Wikipediapagina voor de Songfestival-inzending. Geheel in de stijl van Songfestivalsoirées zullen we telkens op zaterdagavond hoger opklimmen in het klassement. Waren wij Engelstalig, dan zouden wij ons prompt verheugen over ‘The gayness of it all…’

De lijst

De verantwoording
In dit voorlaatste Coastervision-artikel snijden we de top twintig van het Nederlandse coasteraanbod aan. Rodelbaan valt daar net buiten op positie 21. De naam van deze achtbaan uit de Waarbeek is misleidend. Het betreft hier niet de klassieke rodelbanen die hun hoogteverschil realiseren door op te klimmen langs een heuvelflank. De Rodelbaan van de Waarbeek is cultureel coastererfgoed: het is een antieke achtbaan die opende in 1930. Daarmee is het één van de oudste stalen achtbanen ter wereld. Een dergelijk historisch monument verdient bij een Songfestivaluithuwelijking een lied met een even eerbiedwaardige status. We koppelen deze grande dame daarom aan Corry Brockens 'Net als toen' dat Nederland in 1957 zijn eerste overwinning bezorgde. Het lied geniet nog van het metier dat de liedjeswedstrijd haar eerste edities uitstraalde en het breed vallende ritme is de Rodelbaan op de rails geschreven. Ook de liedtekst sluit mooi aan bij de nostalgische sfeer die elegant oud geworden zaken vaak omringt. Wees nog eens lief, net als toen, geef me nog eens een zoen.

Balagos Flying Flame biedt met zijn spiksplinternieuwe thema de spits af in de top 20. Helendoorn besloot onlangs dat het tijd was om zijn oude Tornado gereed te maken voor de toekomst. Het park voorzag de oude loopingcoaster van een nieuwe lik verf en wat decorstukken en bezorgde dat geheel de nieuwe naam 'Balagos Flying Flame'. Jammer genoeg is er bij het uithuwelijken van 54 achtbanen aan 62 beminnelijke songfestivalliederen niet voor iedereen een droomhuwelijk weggelegd. We koppelen de baan aan 3JS Never Alone dat in 2011 pijnlijk in de halve finale bleef steken zoals het destijds de traditie was. Het ietwat suffige lied start zijn refrein wel wanneer de nagelnieuwe treinen voor het eerst neerwaarts sporen en in de rest van de rit is het karakterloos genoeg om als betere muzak te functioneren. Wanneer we op de tekst letten valt op dat het lied ons aanspoort de kop niet te laten hangen en onze verbeelding te gebruiken. En zelfs zonder dat we dat deden lijkt 3JS in zijn lied al te verwijzen naar de belabberde weertoestand in de onride die wij voor u uitzochten. Misschien is er in dit gearrangeerd huwelijk toch nog plaats voor een beetje liefde.

Ondanks zijn vlakke landschap beschikt Nederland sinds 2012 ook over een Alpine Coaster die in deze lijst een 19^e plaats veroverde. Dit soort achtbanen wordt gekenmerkt door een bijzonder lange lift die de glooiing van de heuvel volgt om aansluitend op een fractie van de tijd terug naar beneden te bollen. Er zijn regelneven die ze door dat gebrek aan stijgende trackdelen na de lift niet als achtbaan willen beschouwen. Wij vinden de ritbeleving alleszins meer achtaanwaardig dan bij 'Butterfly-coasters' het geval is. De ellenlange langzame klim naar het hoogtepunt maakt het bovendien tot één van de weinige achtbaantypes die compatibel zijn met een typisch Songfestivalgenre: de langzaam opbouwende ballad. Hoewel Nederland zich op het festival niet vaak aan dit soort lied waagde, gebeurde het toch voldoende om er nu een huwelijkskandidaat uit te puren. We verkozen Willekes 'waar is de zon' uit 1994. Ze brak er in de wedstrijd geen potten mee, maar wanneer de afdaling samenvalt met het crescendo van haar laatste refrein, besef je dat dit lied eigenlijk bedoeld was als onride muziek voor de Alpine Coaster.

Walibi Holland's Speed of Sound haalde eveneens de top twintig, wat je desgewenst kan zien als een puike prestatie voor een standaardmodel of als bewijs voor een totaal gebrek aan concurrentie. De achtbaan werd al meermaals uitgehuwelijkt aan de muziek: toen moederbedrijf Compagnie des Alpes het Music Battle-concept over zijn parken uitrolde kreeg de baan 'Hello World' als soundtrack. Toen dat weinig gesmaakte concept ten grave gedragen werd, wisselde ook de onridemuziek naar iets met een vette beat en een hoog dancefestivalgehalte. Een betreurenswaardige beslissing, want de geknipte onridemuziek had Nederland al klaar in 2000. Linda Wagenmakers bracht toen heel wat beweging op het podium met 'No Goodbyes'. De aanloop naar het refrein weerspiegelt perfect de spanningsopbouw bij het achterwaarts optakelen. Thematisch vinden wij 'No Goodbyes' ook meer passen bij een trein die 'op zijn stappen terugkeert' dan het huidige 'Buckle up it's a thrillride'. Blijf even bij Linda wanneer de rit gedaan is: naast haar truc met de jurk bracht ze ook nog een lekkere verrassing mee vlak voor de laatste reprise van het refrein.

Duinrells 'Dragon Fly' is het bewijs dat je ook met een simpele familiecoaster goed kan scoren. De baan kreeg een verdienstelijke zeventiende plaats, wat te danken is aan een voorlopig redelijk unieke layout met een deftige baanlengte. Verder vinden we de vormgeving van de trein aardig en is ook de interactie met de Kikkerbaan een pluspunt. We stellen een combinatie met Sandra Reemers' 'The Party is Over' voor. Qua inhoud heeft haar lied niets van zien met de achtbaan bij Wassenaar, maar het refrein heeft een heerlijk tempo dat wel passend is bij een door de baan bollende Dragon Fly-trein. De aanloop naar het eerste refrein komt ook ongeveer overeen met de tijd die nodig is om tot aan het hoogste punt op te klimmen. Verder wordt je terugkeer in het station begeleid door schreiende violen. Het feestje is nu al gedaan!

Op plaats 16 vinden we Tweestryd: het duo family boomerang coasters dat enkele jaren geleden in Wildlands verscheen. De naam voor de attractie ging ironisch genoeg ook op voor de identiteitscrisis van het park: de achtbanen verschenen in een park dat vooral in de markt werd gezet als een zoo. Beide banen kregen naar Nederlandse standaarden wél een bijzonder fraaie aankleding en dat is samen met hun souplesse  voor ons voldoende om hun huidige plaats in de ranking te rechtvaardigen. In de archieven der Nederlandse Songfestivalinzendingen vonden we ook een zangeres die wat innerlijk conflict van zich afzong. Anneke Grönloh zong in 1964 'Jij bent mijn leven', terwijl ze haar geliefde in datzelfde lied nog van overspel en leugens betichtte.

Booster Bike lanceren we hier als de hekkensluiter van de top 15. De combinatie van een lancering, met een in onze contreien weinig voorkomende layout en de atypische zitpositie overklaste vele andere banen en doet ons de wat treurige thematische inwerking vergeven. Het was ook de eerste écht stoere attractie die het brave kinderpark destijds in huis haalde en vat daarmee perfect het ietwat rebelse karakter van Toverland. Die stoere houding zien we ook terug in Ruth Jacotts deelname begin jaren negentig. Haar 'Vrede' start met een waarschuwingsschot van het orkest en een swingende beat. Ruth verschijnt ten tonele in een motorwaardige zwarte outfit mét olifantenpijpen, waarna ze zonder verpinken over asfalt gaat zingen. Dat heeft zich nadien nooit meer voorgedaan in de geschiedenis van het festival. Het was evident om de twee rebellen hier te verenigen.

We grijpen soms te snel naar hoogdravende woorden als 'monument' en 'icoon', maar voor de achtbaan die op de veertiende plaats eindigde is die omschrijving volkomen terecht. Eftelings eerste loopingcoaster Python is een monument in de Nederlandse Achtbaangeschiedenis. Efteling vervulde zijn rol als patroonheilige van de nostalgie met verve door deze klassieker uit 1981 een volledige retrack te gunnen eerder dan een enkeltje richting schroothoop. Daardoor verloopt een ritje op dit witte achtbaanstaal sinds enkele jaren soepeler dan ooit tevoren. In de Wereld vol Wonderen wisten ze dat ze niet zonder zouden kunnen, een verzuchting die ook weerklonk toen Maribelle in 1984 Europa trachtte te ontroeren met 'Ik hou van Jou'. Het helpt ook dat we de finale spiraal inschieten op het moment dat Maribelle op volle kracht 'ik hou zoveel van jou' aan het zingen is.

Rioolrat is een redelijk simpele coaster die door Hellendoorn verheven werd tot een totaabeleving. Het park zette de baan bijna volledig indoor en voorzag ze van effecten en van een indoor wachtrij waarin je afdaalt naar een bijzonder groezelige versie van een riolering. In plaats van vaakgebruikte krachtige figuren als adelaars, draken, weerwolven of vampieren besloot Hellendoorn dat deze achtbaan vernoemd zou worden naar de meest waarschijnlijke inwoner van de rioolsfeer: de rat. Ratten zijn notoire badass beesten die in die riolering best wat ongein uithalen. Maar als we eerlijk zijn heeft ieder van ons ooit wel eens een momentje waarop zijn innerlijke rat naar boven komt en je je volledig overgeeft aan wetteloosheid. Toen wij door het Songfestivalarchief snuisterden ervoeren wij Waylons 'Outlaw In 'Em' als ideale achtergrondmuziek om arrogant door de riool te gaan cruisen.

Met Formule X heeft Drievliet een vinnige launchcoaster in huis die op een zuchtje van de top tien strandde in ons klassement. Wij koppelen de achtbaan aan Gerard Jolings 'Shangri-La' uit 1988. We beseffen dat het wat naar exotiek en avontuur riekende Shangri-La op het eerste zicht als een tang op een varken staat bij het race-thema van de rode thrillcoaster. We hadden het lied dan ook liever gekoppeld aan een baan met een decor dat meer tot de verbeelding sprak.  Dergelijke banen zijn in Nederland echter dun gezaaid en beginnen vaak met een trage liftsectie. Omdat Gerard er gelijk in vliegt moest dat dus ook met de achtbaan zo gaan en dan is Formule X perfect. Verder vinden we het up-temporitme van het lied wél perfect aansluiten bij het ritverloop van Drievliets Formule X. Wanneer we ook op de tekst letten valt op dat Shangri-La Formule X wel degelijk op de rails geschreven is. Het verlangen naar exotiek doet zich immers voor in een 'jungle van beton': ook bij de betonplaat in Drievliet kan je dus wegdromen naar weelderigere oorden. Gerard ging net als Ruth soms heerlijk specifiek met zijn tekst. "In een nacht van neon en de geur van schralend bier, staat daar een kamerscherm van rijstpapier" vinden wij er eentje om in te kaderen.

Eerder lieten we Plopsa's Wickiebaan al hoge toppen scheren, maar de onovertroffen koning der indoorachtbaan blijft in Nederland Vogel Rok. Geen enkele baan heeft in Nederland een ingang die zo monumentaal is. Door enkele goed geplaatste decorstukken en fijne lichteffecten hebben wij niet veel moeite om ons voor te stellen dat wij echt in de klauwen van een gigantische vogel de sprookjesachtige duisterenis van duizend en één nachten doorklieven. Het is vooral met die thematische uitwerking dat de baan zijn plaats verdient. Wij huwelijken de vogel uit aan de drie bevallige dames van O'G3NE die in 2017 'Lights and Shadows' zongen. Hun schitterende nachtblauwe outfit doet ons denken aan de lichteffecten bij Vogel Rok en ook gewoon aan de sterren tijdens een duistere nacht. Het trio zingt ook over spotlights op het moment dat de trein weer in het station toekomt en we hopen dat er nog zo'n overlap tussen songtekst en ritverloop te bespeuren valt, want anders valt onze verantwoording weeral wat dunnetjes uit.

Volgende week spelen we echt om de knikkers: we onthullen dan op de avond van het Songfestival de top tien van deze vijfdelige artikelreeks. U vindt dat ongetwijfeld even spannend als wijzelf.