De opmars van de spinning coasters.

Bobbejaanland krijgt voor zijn vijftigste verjaardag een spinning coaster. Dat maakte het park gisteren zelf bekend via zijn officiële Facebookpagina. Meer info over deze baan is in dit artikel te vinden, of op ons forum. Hier gaan we echter dieper in op verschillende soorten van spinning coasters, waarom ze gebouwd worden en waarom ze dat tikkeltje anders zijn.

 

 

De korte geschiedenis

De allereerste spinning coaster was Virginia Reel, in 1908. Deze baan was, zoals bijna elke andere baan in die tijd, uit hout gemaakt en de karretjes waren ronde tobben die op een chassis stonden, maar die vrij konden tollen. De baan zelf had geen rails maar was sterk gelijkend op een side-friction achtbaan, echter zonder echte grote afdalingen of heuvels. De karretjes ‘spinden’ door de zijwaartste G-krachten die bij de vele korte bochten werden gecreëerd.
 

(vanaf seconde 30)

In 1995 bracht de Zwitsers achtbaanbouwer Intamin een vernieuwde versie van de spinning coaster op de markt, de twist-and-turn coaster. Dit model heeft echter nooit echt veel succes gekend, er zijn er dan ook maar drie van gebouwd. Maar het heeft wel de grondslag gelegd voor alle andere spinning coasters die daarna ontwikkeld zijn.
Reverchon en Mack waren de twee bouwers die het potentieel van dit soort achtbaan begrepen en beide bouwden in 1997 hun eerste spinning coasters. Het ontwerp was wel volledig anders, Reverchon richtte zich op een spinning wild mouse achtbaan terwijl Mack eerder een nieuwe achtbaansensatie probeerde op te zoeken. Tijdens de eerste jaren kende Reverchon vooral succes bij kermisuitbaters met hun spinning coaster. Mack bouwde één versie, in hun ‘eigen’ Europa-Park dan nog. Pas tien jaar later volgde een tweede baan van deze bouwer.
In 2000 opende Maurer Söhne zijn eerste versie van een spinning coaster. Dit model heeft voor de grote doorbraak gevormd van de spinning coaster in de pretparkwereld en er werden dan ook een groot aantal van deze banen verkocht.
Gerstlauer tenslotte is de laatste grote achtbaanbouwer die dit model aanbiedt en dit vanaf 2004. Zij hebben een iets ander principe, vooral op vlak van karretjes onderscheidt dit ontwerp zich van de bouwers.

Wat maakt deze banen anders?

Het grote verschil tussen een spinning coaster en een normale achtbaan zit in het ontwerp van de karretjes. Bij een spinning coaster zijn de zitjes verbonden via aan as aan het chassis. Hierdoor kunnen ze rond hun eigen as draaien terwijl ze aan hun traject bezig zijn. Dit zorgt er voor dat deze banen heel onvoorspelbaar worden en dat ze een desoriënterend gevoel krijgt, wat de spanning van de baan alleen maar versterkt doordat je niet weet wat er op je af komt. De meeste spinning coasters zijn dan ook gebouwd met het oog op zoveel mogelijk desoriëntatie en bestaan uit meerdere korte bochten, helixes, zig-zag bochten en af en toe een overbanked turn.

 

 

 

Verschillende bouwers

Maurer Söhne

Maurer Söhne is wellicht de bekendste constructeur van spinning coasters. Ze bieden vaak heel speciale parcours aan die tot in de puntjes afgewerkt zijn en meestal een paar erg leuke elementen bevatten. Vooral met bijzondere elementen zoals liften en kantelende rails weet Maurer Söhne zich te onderscheiden van andere bouwers.
De bekendste spinning coasters van Maurer Söhne zijn vlak over de grens te vinden. In het Duitse park Phantasialand vinden we de Winja's, twee prachtige achtbanen met unieke elementen die je ongetwijfeld weten te verbazen. Ook Crush's Coaster in Disneyland Resort Parijs is een baan van hun hand. Hier valt ook meteen het pijnpunt op: met slechts vier personen per karretje hebben de banen een vrij lage capaciteit. Dit zou ook wel een probleem kunnen vormen in Bobbejaanland, al trekt het park in Lichtaart natuurlijk niet de massa bezoekers die het Parijse themapark wel doet.
Veel banen van Maurer Söhne zijn ook erg mooi gethematiseerd. Zelfs de karretjes zijn vaak gedetailleerd afgewerkt. Maar er is ook keuze tussen de verschillende, eerder saaie, standaardmodellen.

Gerstlauer

Na Maurer Söhne is Gerstlauer de meest bekende bouwer van spinning coasters. Op enkele jaren tijd hebben zij maar liefst elf exemplaren gebouwd. Qua lay-out zijn de banen van beide bouwers erg vergelijkbaar, ook de banen van Gerstlauer moeten het hebben van steile drops en scherp bochtenwerk. Het grootste verschil zit hem echter in de karretjes. Terwijl je bij Maurer Söhne rug aan rug zit, zitten de passagiers in de Gerstlauerkarretjes met hun gezicht naar elkaar gericht. In volle actie zorgt dat ongetwijfeld voor leuke blikken!
Tot nu toe is er slechts één spinning coaster van Gerstlauer te vinden op Europese bodem, Hankatten in Bonbon-Land.

Mack Rides

Mack Rides is bij veel mensen vooral bekend omwille van hun wild mouse achtbanen, hun powered coasters en hun waterachtbanen. Naast deze bekende banen biedt het bedrijf ook spinning coasters aan. Euro Mir in Europa-Park is voorlopig de enige baan van dit type in Europa. Deze baan begint met een leuke spiraallift. Als je boven bent krijg je eerst wat bochtenwerk voorgeschoteld waarin je kan genieten van het uitzicht. Hierna volgt een parcours met enkele leuke drops. Het leukste aan de baan is echter dat je nooit weet of je voor- of achterwaarts zal gaan!
De enige andere spinning coaster van Mack vinden we in het Amerikaanse Knott's Berry Farm. Sierra Sidewinder is opvallend intenser dan zijn oudere broertje.
In tegenstelling tot Maurer Söhne en Gerstlauer hebben de banen van Mack langere treinen die enkele wagentjes bevatten waar je rug aan rug zit met vier personen. De capaciteit ligt dus ook opvallend hoger bij deze banen.

Intamin AG

Intamin AG heeft momenteel nog maar vijf spinning coasters gebouwd. Ze hebben echter wel naambekendheid gemaakt met een heleboel andere achtbaantypes.
De spinning coasters van Intamin kennen een hele evolutie. De oude exemplaren hebben een lange trein met draaiende karretjes, terwijl het nieuwste model aparte karretjes voor vier personen heeft. De karretjes zijn het best vergelijkbaar met die van Gerstlauer, aangezien je ook hier met je gezicht naar elkaar gericht zit.
Vorig jaar opende in het Deense Bakken de spinning coaster Tornado, voorlopig het enige voorbeeld van de nieuwste Intaminmodellen. De baan bevat veel bochten, die vaak zo gebanked zijn dat de karretjes snel ronddraaien. Daardoor is de rit wat intenser dan die van andere spinning coasters.

Reverchon

Reverchon is begonnen als een bedrijf dat botsautootjes maakte. Na enkele ontwikkelingen bouwde ze in halverwege de jaren ‘90 ook spinning coaster, voornamelijk voor kermissen. We kennen de bouwer van de spinning coaster die dit jaar als extraatje te vinden was tijdens de winteropeningen in Plopsaland De Panne. Hoewel de bouwer weinig naambekendheid heeft bij fans, zijn ze met 35 exemplaren wel de grootste leverancier van spinning coasters, waarvan er een groot aantal verplaatsbaar zijn.
 

Andere bouwers

Uiteraard zijn er ook nog enkele andere bouwers van spinning coasters. Het gaat echter vooral om kleine, minder bekende bouwers. Hier gaan we niet verder op in, maar indien je meer info wilt over dit soort banen kan je altijd terecht op ons forum.

 

Tekst: ©2010 - Thijs Mertens, Jelle Verelst, Jeroen De Koninck en Michiel De Sutter - Pretparken.be
Foto's: ©2008 - Pretparken.be (Sven Martens), ©2006 - Pretparken.be (Glenn Van Hoeydonck), ©2005 - Pretparken.be (Natacha Boudry, Brecht Ameye, Kenneth Colpaert), ©2005 - Parque de Atracciones Madrid
Bronnen: Blackpool Pleasure Beach, Maurer-Söhne, Intamin, www.rcdb.com, www.reverchon.com, Mack Rides, Bobbejaanland Facebookpagina, www.youtube.com