S&S Power: Power of Towers!
Traag of snel naar boven, gevolgd door een val van enkele seconden. Enkele seconden die garant staan voor een kick van jewelste. Wie kent ze niet, de torenattracties, beter bekend als ‘free falls’. Ooit begon het allemaal als een spannende familiale attractie, ondertussen zijn er vele varianten die je hoog in de lucht brengen, erg hoog...
Het onstaan van Toren-attracties
Het eerste concept van deze soort attracties is ontstaan onder de vorm van een para-tower, een attractie waarin de bezoekers plaats nemen in een bakje dat voorzien is van een kleine parachute/luchtballon. Deze is gekoppeld aan een touw dat het bakje optilt door middel van een tegengewicht. Deze attractie maakte zijn intrede in de jaren '80. Nog steeds zijn er enkele exemplaren te vinden; denk maar aan de Vekoma Paratower die te vinden is in Wuze Town, Phantasialand of Toy Soldiers Parachute Drop in het Walt Disney Studios Park. In de jaren '80 stonden deze exemplaren zowel in Walibi Belgium als in Bobbejaanland .
De eerste echte vrije val-attractie werd ontworpen door het bedrijf Giovanola en later opgepikt door Intamin AG. Deze laatste constructeur heeft sinds de jaren '90 de uitvinding van de 'Drop Tower' op zijn naam staan.
De eerste generatie van Free Fall Towers
De opkomst van de vrije val-attracties gebeurde in twee fasen. De eerste fase werd voor de eerste keer gebouwd in Six Flags Great Adventure met de naam 'Free Fall'. Aan de achterkant van het circuit word je omhoog getrokken, om vervolgens in positie gebracht te worden en vertikaal te vallen. Eens gevallen gaat het karretje geleidelijk naar een horizontale positie om af te remmen op de uitloop. Daar wordt de richting omgekeerd en klikte de baan even weg zodat het bakje onder deze uitloop terecht komt en opnieuw in verticale positie wordt gebracht. En dus eindigt alles opnieuw bij het begin, het station.
De attractie was meteen een succes, een vrije val-ervaring die vrij soepel te noemen is. In Europa staat er nog één exemplaar: ‘The Hollywood Action Tower’ in Movieland Italië, direct ook één van de weinige First Generation Free Fall Towers die er nog zijn in de wereld.
Een filmpje van 'The Hollywood Action Tower', een First Generation Free Fall.
De intrede van S&S Power
In de jaren 90 kwam Intamin AG met de nieuwe generatie vrije val attractie: de Drop Tower. Deze is nog steeds het meeste voorkomende exemplaar op het gebied van vrije val-attracties en heeft doorheen de jaren zijn reputatie als publiekslieveling bevestigd. Even na de komst van de Intamin AG Drop Tower, kwam een nieuw bedrijf op deze groeiende markt van free fall-attracties: S&S Power
Dit bedrijf dat gespecialiseerd was in het bouwen van trampolines en gelijkaardige attracties heeft het uiteindelijk tot koploper geschopt op vlak van pretparkattracties aangedreven door middel van luchtdruk. Het bedrijf bouwde zijn eigen exemplaren van Drop Towers en ging de concurrentie aan met Intamin AG .
Space Shot:
Ontstaan:
Het uitzicht:
De S&S Power Space Shot heeft een specifiek uiterlijk, waardoor je een S&S model gemakkelijk kan herkennen in vergelijking met andere torenattracties. De stalen kubusvormige constructie bevat een vierkant karretje met vier kanten, telkens goed voor vier inzittenden. Soms is het ook mogelijk dat er maar drie kanten in gebruik zijn, de vorm is dan ook een prisma in plaats van een kubus. Boven aan is er een soort dak voorzien, waar meestal een ‘vlag’ of ‘logo’ is op aangebracht. Binnen in de toren bevind zich het mechanisme en bovenaan zijn er remmen voorzien. Het uitzicht is meestal gelinkt aan de ruimtevaartsfeer. Zowel de attractie als het uiterlijk doen dan ook denken aan een raketlancering.
Technische gegevens:
Capaciteit per toren | 12 tot 16 personen |
Capaciteit per uur | 360 personen |
Minimum massa inzittenden | 270 kilogram |
Maximum massa inzittenden | 1100 kilogram |
Mimimun lengte inzittenden | 1,40 meter (afhankelijk van het model) |
Gemiddelde snelheid | 64 km/h (afhankelijk van het model) |
Duur van een rit | 50 seconden (afhankelijk van het model) |
Hoogte van de attractie | 28 tot 92 meter |
Breedte van de attracties | 2,30 meter |
Massa van de lege attractie | 54.480 kilogram (afhankelijk van het model) |
De werking van de attractie:
Een Space Shot attractie werkt met luchtdruk en een tegengewicht. Er zijn varianten die gebruik maken van magnetisme, maar de nog steeds vaak voorkomende modellen en de modellen van S&S Power werken nog steeds op de simpele manier door gebruik te maken van een tegenliggende neertrekkende kracht d.m.v. een gewicht.
-
De bezoeker neemt plaats in de attractie, men sluit de beugels en doet de nodige controle, één van de mogelijke programma’s wordt opgestart. Het karretje gaat ongeveer twee meter omhoog en komt daar tot stilstand. Dit is het moment waarop het wegen begint, aangezien de attractie perfect moet weten hoe ver het tegengewicht moet dalen om de bezoekers tot het hoogste punt te krijgen en veilig terug naar beneden te laten komen. Een misrekening zou kunnen zorgen dat het tegengewicht te hard naar beneden gaat met als gevolg dat de bezoekers eraf vliegen. Al zijn er natuurlijk nog de remmen bovenaan die dit voorkomen.
Men weegt het karretje zodat de nodige luchtdruk kan bepaald worden door de attractiecomputer om de kracht op het tegengewicht dat een neerwaartste beweging maakt te bepalen. Eens gewogen wordt het luchtdruk-systeem gevuld met de nodige hoeveelheid lucht.
-
Het karretje daalt een beetje om een eventuele misrekening te compenseren. Er is altijd een marge voorzien zodat het karretje nooit de maximale hoogte bereikt. Tijdens het dalen, worden de buizen nog steeds gevuld.
-
Eens men tot stilstand is gekomen, gaan de kleppen open en wordt de druk aan hoge snelheid door het binnenwerk ‘geschoten’. Hierdoor wordt het tegengewicht naar beneden getrokken. Het tegengewicht is vast gemaakt aan een kabel, die over de top weer eens vast gemaakt is aan het karretje met de inzittenden. Wanneer het tegengewicht naar beneden gaat, zal het karretje dus aan dezelfde snelheid stijgen.
-
Boven aangekomen wordt er even herberekent hoeveel lucht er nodig is om het tegengewicht weer opwaarts te laten bewegen en zo het karretje te laten dalen, aangezien men heel wat gegevens al heeft dient er niet meer gewogen te worden maar enkel druk verplaatst te worden. Het tegengewicht beweegt nu opwaarts en het karretje naar beneden.
-
De meeste modellen bevatten een ‘botsend’ effect om tot stilstand te komen. Telkens wanneer je omhoog en omlaag gaat naar een lager niveau, laat de attractie lucht vrij. Zo is er minder lucht beschikbaar en kan het karretje telkens maar minder hoog.
- Wanneer alle druk vrijgelaten is zal het tegengewicht niet meer omlaag worden gedrukt, het effect is dat men stilstaat op de grond en het einde van de rit is bereikt. De beugels gaan open en de bezoekers kunnen uitstappen.
Enkele voorbeelden:
De eerste versie van het model, zoals eerder vermeld, is gebouwd in 1996 te World of Fun (Missouri). De attractie had een hoogte van 49 meter, wat dus betekent dat het meteen één van de ‘hogere’ modellen was. De attractie bereikte een negatieve G-kracht van -1.5 G.
‘Detonator’ was meteen ook een Twin-model waardoor de capaciteit verhoogde. Men kan de Space Shot attracties kopen als apart stuk, per twee met een verbinding stuk van boven, per drie of per vier.
Dankzij de ‘combinatie’ uitgave, waarbij men meerdere torens heeft, kan de capaciteit van de attractie oplopen tot maar liefst 2500 personen per uur.
Walibi World, te Nederland, heeft ook een Space Shot. Die versie heeft een hoogte van 60 meter en behaalt een maximale snelheid van 85km/u.
Eén van de opmerkelijkste versies ter wereld is nog steeds te vinden in Las Vegas. Het Stratosphere Hotel is wellicht één van 's werelds bekendste bouwwerken. De toren is ongeveer 290 meter hoog, de telecommunicatie-antenne wordt dan niet meegerekend. Op dit opmerkelijk gebouw, staan enkele atracties waaronder ook ‘The Big Shot’. Deze S&S Space Shot is gebouwd op een hoogte van 281 meter en is hiermee recordhouder als ‘hoogste thrill ride’. De attractie lanceert de bezoekers tot een hoogte van 329 meter, wat prachtige uitzichten over Las Vegas en de woestijn oplevert.
Double Shot:
De gelijkenissen met een Space Shot:
Een hele reeks gegevens opmaken van een Double Shot attractie is er niet echt nodig. De attractie is eigenlijk een exacte kopie van Space Shot, met enkele aanpassingen. Vele personen maken de fout dat een Double Shot volgens hun een twee of vier Space Shots zijn met elkaar verbonden en daarom ‘Double Shot’ noemt (wegens hun vermenigvuldiging). Het zit hem eigenlijk in iets volledig anders. Net als de Space Shot heeft dit model ongeveer dezelfde specificaties al zijn de meeste versies wel iets kleiner: de hoogte tussen 25 en 45 meter.
De verschillen met een Space Shot:
Het enige verschil tussen een Double Shot en Space Shot is het feit dat een Double Shot twee krachtige lanceringen bevat. Een Space Shot schiet in één keer naar boven en komt daarna tot stilstand via een botsend effect. Bij de Double Shot daarintegen schiet men je volledig naar boven, om vervolgens in één daling naar beneden te komen, daar komt men rustig tot stilstand om vervolgens weer helemaal naar boven geschoten te worden en het parcours van een Space Shot af te leggen.
Een Double Shot mag men dus perfect omschrijven als een Space Shot voorafgegaan met een verticale lancering en val. Een Double Shot heeft ook maar een maximale capaciteit van 12 personen per toren en de minimumlengte is 1m 35 in plaats van de gebruikelijke 1m 40.
Enkele voorbeelden:
Europa moet het momenteel doen met maar een handje vol attracties van deze soort. In tegenstelling tot andere continenten heeft Europa ook geen enkel basismodel. De ‘Barnstormer’ was tot eind 2010 te vinden in Loudoun Castle in het Verenigd Koninkrijk. Het park wordt vermoedelijk ontmanteld. Andere Double Shots zijn te vinden in Bakken, een kleine maar krachtige versie, en Blackpool Pleasure Beach, momenteel de hoogste in zijn soort in Europa (60 meter).
De Turbo Drop:
De gelijkenissen met Space Shot:
De Turbo Drop werkt met het zelfde systeem als een Space Shot en heeft dan ook vaak ongeveer dezelfde specificaties. Op alle vlak heeft de attractie hetzelfde uiterlijk, hoogtes, zitplaatsen, capaciteit, ... Maar toch is de attractie een beetje anders.
De verschillen met een Space Shot:
De naam Turbo Drop verklapt al een beetje het gegeven. In tegenstelling tot de Space Shot gaat deze attractie traag naar boven om vervolgens een val naar beneden te maken en via een botsend effect tot stilstand te komen of meteen in stilstaande fase te eindigen.
Tijdens het naar boven gaan van deze attractie, vinden er net als in Space Shot metingen plaats op vlak van luchtdruk. Eens boven aangekomen krijgen de bezoekers de tijd om te ademen en te genieten van het uitzicht. Hierna wordt de luchtdruk los gelaten en drukt deze het tegengewicht hard naar boven. Het resultaat is dat het karretje naar beneden valt. Hierna wordt de luchtdruk stilletjes aan los gelaten en komt men via een botsend effect in het station.
De populariteit en enkele voorbeelden:
De attractie is wellicht één van de populairste Thrill Rides ooit geworden. De reacties zijn vrijwel altijd positief, aangezien de mensen naar gelang de hoogte een hele tijd gewichteloosheid ondergaan en hierdoor ‘fijne’ kriebels krijgen. De hoogte zorgt ook meteen voor een mooie combinatie van een uitzicht en een thrill-ervaring. De Drop Towers van S&S Powers zijn in Europa vrij uniek. Er zijn er maar drie te vinden, in Zweden, Italië en Denemarken.
De hoogste versie van S&S Power is Supreme Scream, te vinden in Knott’s Berry Farm. De toren is 95 meter hoog en de bezoekers maken een vrije val van 77 meter.
Varianten van andere bouwers:
Korte tijd na de lancering van deze attractie, hadden andere attractiebouwers dit succes begrepen. Zo begon Intamin AG verder met de ontwikkeling van hun First Generation Free Fall. De nieuwe generatie Intamin Free falls waren vaak iets hoger en grootser dan die van S&S Power. De enige Intaminversie in België is Dalton Terror te vinden in Walibi Belgium .
De concurrentiestrijd tussen Intamin AG en S&S Power kreeg al snel vorm in Europa, maar uiteindelijk mag Intamin zich toch de overwinnaar beschouwen als bouwer van de grotere droptorens in Europa. Zo heeft Intamin Scream in Heide-Park gebouwd, een Gyro drop (een drop tower met een cirkel vormig karretje dat bovenaan een ronde draait en vervolgens valt) met een hoogte van 103 meter en een val ervaring van 71 meter.
Huracan Conder, te vinden in Port Aventura, Spanje, is ook een vermelding waard. De attractie heeft een hoogte van 100 meter met een val ervaring van 86 meter. Tegen een maximale snelheid van 115 km/u vallen bezoekers de diepte in.
Hier kan men ook merken dat Intamin AG het model verder heeft uitgebouwd. Het is een gewone Turbo Drop met verschillende type gondels. Zo kan je kiezen voor een zittend, een staand of een vloerloos rit verloop. Men heeft de attractie ook nog eens uitgebreid met een kantelt effect, zo val je 15° vooruit en word je geconfronteerd met de diepte. The High Fall in Moviepark Germany mag dan wel minder hoog zijn, maar bevat dit effect ook en is daarmee nog steeds één van de meest geliefde torens dicht bij huis.
Ondertussen heeft ook Liseberg , bekend gemaakt dat er dit seizoen ‘AtmosFear’ zal openen. Met een hoogte van 146 meter boven zeeniveau, zou dit Europa’s hoogste exemplaar worden. De opwaartse rit zal ongeveer 100 seconden duren, om daarna in drie seconden aan een snelheid van 110km/u een neerwaartse val te beleven.
Tot slot mogen we zeker ook niet de Imagineers van Disney vergeten die een eigen versie van de droptower ontwikkeld hebben, de Tower of Terror. Gezeten met enkel een gordelbeveiliging word je meegenomen naar een wereld met een extra dimensie. De graad van thematische afwerking is bijzonder hoog, waardoor deze droptowers tot de populairste ter wereld behoren, ook al zijn ze zeker niet de hoogste. Deze attractie is ook niet echt een droptower, maar eerder een combinatie van een space shot en een droptower, dat verschilt naargelang het ritprogramma.
De Combo Tower:
De gelijkenissen met een Double Shot/Space Shot/Turbo Drop:
De Combo Tower is zoals het woord zelf zegt een combinatie toren. De combinatie is niet ver te zoeken, deze attractie bevat meerdere torens met elk hun eigen programma. Zo bevat er een toren het programma van de Double Shot, eentje het programma van de Space Shot en eentje het programma van een Turbo Drop. Dat de gegevens dus overeen stemmen is vrij logisch.
De verschillen met een Double Shot/Space Shot/Turbo Drop:
Aangezien men de ’Double Shot‘optimaler wou maken en de capaciteit wou verhogen kwam men op het idee een Combo Tower te maken. Niet alleen wou men zorgen voor meerdere torens op een kleine plaats, men wou ook meerdere ervaringen aanbieden en een kleine ruimte met de ultieme thrill samenbrengen. Het idee voor een Combo Tower was geboren.
Een Combo Tower bevat drie of vier palen, elk met een eigen programma. In één van de palen ervaar je een Double Shot, in een ander een Space Shot en in de laatste een Turbo Drop. Dit zorgt voor meerdere attractie’s in één constructie. Het is namelijk zo dat een Combo Tower één geheel is en er drie palen met een boven stuk aan elkaar gebonden zijn. Een andere naam voor dit soort attractie de ‘Tripple Tower’. Het bekendste moment in de geburen is te vinden in Parque Warner Madrid . De attractie heeft vooral zijn succes te vinden bij Thrill parken van de Six Flags of de Cedar Fair groep in de Verenigde Staten.
Enkele voorbeelden:
The Riddler’s Revenge is het model te vinden in Parque Warner Madrid. De attractie is gethematiseerd naar de stripfiguur: Batman. Deze versie is één van de minst gethematiseerde in de wereld, maar toch is dit een populaire attractie, mede door de indrukwekkende hoogte van 100 meter.
In Europa is de Combo Tower nooit zo sterk doorgebroken, het probleem was en is de relatief lage vraag aan extreme Thrill Rides. De meeste Europese parken spelen dan ook op veilig en willen zich het image van 'familiepark' aanmeten. In de VS is er een grotere concurrentie tussen verschillende thrill georiënteerde parken waardoor een Combo Tower dan ook in verschillende parken te vinden is.
Waar de strijd tussen bouwers ooit zal ophouden weet echter niemand. Zolang het menselijk lichaam het toelaat zal men alsmaar verder gaan op vlak van hoogte, snelheid en/of thrillfactor. Of wij hier als fan rouwig om zijn is een ander paar mouwen...
Een filmpje van The Riddler's Revenge, een combo-tower van 100m hoog.
Voor extra informatie, eigen ervaringen of opmerkingen nodigen wij u graag uit op ons forum!
Tekst: ©2011 Pretparken.be - Jeroen De Koninck, Michiel De Sutter
Foto's: ©2011 Pretparken.be - Jeroen De Koninck, Nico Reynders, Juan Martínez, Michael Thoelen, © S-Spower.com, © Joyrides.com, © Ultimaterollercoaster.com, © James Powell, © Greatadventurehistory.com, © Coasterforce.com, © Lasvegaschic.com, © S-Spower.com, © Matthew Conte, © Gregscoasterphoto's.com, © Rideszone.com, © www.youtube.com
Bronnen: Pretparken.be, S-Spower.com, Statospherehotel.com, IntaminAG.com, www.youtube.com